Bałkany są super. Albania. Zwiedzamy Białe miasto - Gjirokastra

Gjirokastra Miasto muzeum UNESCO

Gjirokastёr lub Gjirokastra to miasto w południowej Albanii w okręgu Gjirokastёr. Miasto jest jednym z dwóch albańskich miast-muzeów a swoją powtarzalność zawdzięcza kamiennym domkom porytymi szarymi łupkami. Nie wiadomo dokładnie kiedy zasiedlono te tereny. Za panowania bizantyjskiego w XIII wieku miasto nosiło nazwę Argyropolis, co oznacza Srebrne Miasto lub Argyrokastron co oznacza Srebrna Twierdza. Nazwa pochodzi zapewne od koloru dachów, które mokre od deszczu wyglądają jakby błyszczały niczym srebro. W 2005 roku miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W 2008 roku wpis rozszerzono o miasto Berat, czyli drugie miasto-muzeum nazywane “miastem tysiąca okien”. Nazwa Gjirokastёr wywodzi się z języka greckiego. Za czasów panowania bizantyjskiego, w XIII w. miasto nosiło nazwę Argyropolis czyli „Srebrne Miasto”lub Argyrokastron („Srebrna Twierdza”).

Gjirokastra – miasto białych dachów

Gjirokaster nazywany jest często „miastem białych dachów” – gdyż prawie wszystkie budynki starego miasta pokryte są biało-szarą dachówką.

Historia powstanie miasta

Pierwsze zapiski na temat miasta-muzeum pochodzą z roku 1336. Cesarz Jan VI Kantakuzena, syn gubernatora Morei wspominał o tym miejscu. Przyjmuje się że Gjirokastra pewnie powstała około XII wieku, gdy ziemie te należały do Bizancjum, lecz mogło być to znacznie wcześniej. W roku 1417 miasto zajęli Turcy a kamienne miasto weszło w skład Imperium Osmańskiego. Miasto-muzeum w tym czasie rozkwitło. Szybko się rozwinęło, stało się centrum administracyjnym i handlowym. Dzięki zachowanym dokumentom wiemy, że około 20 lat później od zajęcia przez wojska tureckie miasta, było w nim 163 domów mieszkalnych, a w roku 1586 było ich aż 434. Drugi rozwój miasta odnotowano za panowania Ali Paszy z Tepeleny. Przebudował twierdzę na wzgórzu i wybudował wielkie magazyny podziemne. Podczas I i II wojny światowej wykorzystywane zostały jako schrony przeciwlotnicze. Albańczyy uważają ze wyjasnienie nazwy nalezy powiązać ze starożytnym iliryjskim plemieniem argyrów którzy w starożytności zamieszkiwali te tereny. Nad miastem góruje stara, średniowieczna twierdza, rozbudowana przez Turków osmańskich, nazywana Twierdzą Kalaja. Jest to jedna z najładniejszych budowli w mieście. Z dołu widać ją z każdego miejsca, ale podejście jest dość strome.

Zamek w Gjirokastrze

Zamek w Gjirokastrze znajduje się w południowo-zachodniej Albanii. Ulokowany jest na wysokim skalistym wzniesieniu. Budynek zdecydowanie dominuje nad starym miastem. Pierwsze fortyfikacje w tym miejscu wzniesiono w tym miejscu w XII wieku. Stanowił ważny ośrodek władzy za czasów Gjina Bua Spaty. W 1417 twierdza została zdobyta przez Turków. Z czasem zamek popadł w ruinę, ale został odbudowany po 1812 przez Alego Paszę. Jest jedną z największych zachowanych twierdz na ziemiach albańskich. Otoczony pięcioma wieżami, z wieżą zegarową i cerkwią. Za czasów panowania Ahmeda Zogu zmieniono je na więzienie,a w 1944 służył do przetrzymywania więźniów politycznych.

Niektóre fragmenty są w świetnym stanie, jakby czas w ogóle ich nie dotknął . W 1957 roku lądowanie awaryjne w pobliżu Tirany miał samolot amerykański Lockheed T33 Shooting Star. Dzisiaj możemy podziwiać go w ogrodzie zamkowym. Stoi tutaj również zbudowana w latach osiemdziesiątych tamtego wieku scena dla festiwali folklorystycznych z tej części Bałkanów. Ciekawe są wieża zegarowa i świątynia bektaszytów.

W zamku znajduje się największe w kraju muzeum wojska. Niegdyś w podziemiach twierdzy mieściło się więzienie dla więźniów politycznych, dzisiaj znajduje się tam muzeum niezwykle ważne dla Albańczyków. Zlokalizowane jest w dawnym więzieniu. Otwarto je w 1971 roku a do jego wnętrza prowadzi długi i ciemny tunel. Wystawiono w nim kilka czołgów i armat sprzed wielu lat. Jest też ekspozycja różnego rodzaju broni , materiałów z wojen albańskich. Spora część zbiorów dotyczy II wojny światowej. Jest też kilka cel więziennych, a na ich ścianach różne napisy wykonane przez więźniów. W części południowej znajdziemy zdewastowane i podniszczone mury i przejścia. Wewnątrz zamku nieopodal zabytkowych armat, są kawiarniane stoliki i ławeczki, oraz mały sklepik z napojami i piwem.

Ismaila Kadare najbardziej znany pisarza albański

Gjirokastёr jest rodzinnym miastem najbardziej znanego na świecie pisarza albańskiego – Ismaila Kadare. W mieście tym rozgrywa się akcja kilku jego powieści, w tym Kronika ne gurë (Kronika w kamieniu). Po raz pierwszy przyciągnął twoją uwagę gdy wydał swoją powieść która zdobyła publiczność . Opowiada historię włoskiego generała z ponurą misją odnalezienia i powrotu do Włoch szczątków żołnierzy swojego kraju, którzy zginęli w Albanii podczas II wojny światowej. Tematy prac Kadare'a, które często czerpią wiele z jego własnego życia, obejmują albańską historię, politykę i folklor i tradycję krwawych opowieści. Jego fikcja zawiera elementy romantyzmu, realizmu i surrealizmu.

Gjirokastra to rodzinne miasto Enver Hoxha (Hodży)

W tym mieście urodził się również Enver Hoxha, przywódca komunistycznej Albanii w latach 1944-85. Dyktator zlecił budowę ponad 170 tys. bunkrów wojskowych w całej Albanii. Większość z nich to małe konstrukcje w kształcie kopuły, zbudowane jako posterunki dla żołnierzy.

Podziemna sieć ukryta pod historyczną cytadelą w Gjirokastrze, rodzinnym mieście Hodży na południu kraju, jest jedną z najbardziej imponujących. Obiekt został odtajniony po upadku komunizmu w latach 90. i od tego czasu stał się atrakcją turystyczną. W korytarzach są schrony przeciwatomowe, sale dla dowództwa wojskowego, tajnej policji czy prokuratury. Znajdowały się tam pomieszczenie ze sprzętem do komunikacji pomieszczenia mieszkalne, piekarnia, zbiorki czy zbrojownia. Tego typu tunele pozwalały na przetrwanie tam kilku dni a nawet tygodni. Po upadku komunizmu bunkry w większości zostały opuszczone a w ostatnich latach, ostatnie bunkry zostały przekształcone na kawiarnie czy magazyny. Obiekt w Gjirokastrze jest obecnie jedną z głównych atrakcji turystycznych “kamiennego miasta”.

Tajny bunkier Envera Hodży w mieście Gjirokastra - Podróże (onet.pl)

Gjirokastra. Srebrne miasto na liście UNESCO - Otwarty Przewodnik Krajoznawczy (krajoznawcy.info.pl)

Berat – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gjirokastra. Muzeum w twierdzy Kalaja - Otwarty Przewodnik Krajoznawczy (krajoznawcy.info.pl)

Gjirokastra, czyli przewrotny urok pamięci | Bagaż do wymiany (bagazdowymiany.pl)

Apollonia, Vlora, Gjirokastra i Saranda, czyli południowa Albania – Podróże małe i duże – LIBERTAS.PL

Gjirokastёr – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zamek w Gjirokastrze – Wikipedia, wolna encyklopedia